به گزارش مجله خبری نگار/اکونیوز، تماشای رشد ناگهانی کودک، دو برابر شدن اندازه قد او تا سه سالگی میتواند هیجان انگیز باشد، اما انتظار نداشته باشید که این سرعت سریع ادامه پیدا کند. هنگامی که کودکان دوران نوپایی را ترک میکنند، جهش رشد به پایان میرسد. در عوض، آنها به حالت ثبات در میآیند که حداقل تا زمان بلوغ ادامه دارد. در این دوران کودکان با سرعتی کندتر، اما ثابت رشد میکنند.
اما از نظر رشدی چه انتظاری باید داشته باشید؟ در مورد سایز کودک نوپا یا قد کودک ۱۰ ساله خود چه چیزهایی باید بدانید؟
جهش رشد چیست؟
طبق گفته مؤسسه ملی بهداشت (NIH)، جهش رشد، افزایش سریع رشد قد و وزن یک نوجوان است که در «استخوانهای بلند و سایر عناصر اسکلتی» رخ میدهد. از آنجایی که این دورههای شدید رشد توسط هورمونهایی در شروع بلوغ تحریک میشوند، در کودکان پیش از بلوغ غیرعادی هستند.
زولتان آنتال، رئیس غدد درون ریز کودکان در نیویورک میگوید: «بچههای دبستانی سالانه حدود ۶ پوند وزن و ۲ اینچ قد اضافه میکنند، اما یک جهش معمولی رشد در اواسط بلوغ میتواند دو برابر آن باشد.»
شایعترین علائم جهش رشد چیست؟
کودک شما ممکن است علائمی را در طول "جهشهای کوچک رشد" نشان دهد، مانند خوردن و خوابیدن بیشتر از حد معمول، برای چند روز یا حتی چند هفته قبل از بازگشت به روال معمول خود.
دانتون کونو، پزشک متخصص اطفال از گروه پزشکی دیگنیتی مرسی در کالیفرنیا که بر اهمیت خواب و تغذیه برای رشد کودک تاکید میکند، میگوید: «این وضعیت میتواند نشانهای باشد که آنها در حال جهش رشد هستند، اما به خاطر داشته باشید که رژیم غذایی کودک شما نباید فقط به این دلیل که ممکن است در حال جهش رشد باشد دچار مشکل شود. حفظ عادات سالم برای مراقبت از کودکان در حال رشد کلیدی است.»
چگونه جهش رشد نوجوان خود را بررسی کنیم؟
یکی از باورهای غلط رایجی که از والدین میشنوم این است که فرزندشان «همیشه قبل از اینکه قدش بلند شود، با کمبود اشتها روبرو میشود» و گاهی اوقات این وضعیت درست است، اما اغلب اوقات بچهها به دلیل خوردن چیزهای نادرست یا اشتباه، سنگین میشوند. آنها به اندازه کافی هم ورزش نمیکنند. فراموش نکنید که آنها با خوردن غذاهای سالم به خوبی رشد خواهند کرد و آنها در زمان رشد نیازی به کالری یا چربی اضافی ندارند.
در مورد خواب، کودکان به ۱۰ تا ۱۲ ساعت خواب سالم در شب نیاز دارند، زیرا بدن هورمونهایی ترشح میکند که رشد را در طول خواب کنترل میکند. دکتر کونو میگوید: «کودکانی که خوب نمیخوابند، به خوبی رشد نمیکنند یا اگر آسیبی دیده باشند بهبود نمییابند و ممکن است از مشکلات عاطفی رنج ببرند و بیشتر مریض شوند.»
دردهای مرتبط با رشد در این سن نیز ممکن است اتفاق بیفتد؛ درد ساق پا، زانو یا ران را در نظر بگیرید که هنگام خواب شروع میشود و تا صبح از بین میرود، اما درد مداوم را نباید به عنوان یک علامت جهش رشد شناخت و باید با متخصص مشورت کرد. دکتر کونو میگوید: «اگر پاهای بچهای درد میکند و صبحها مدام از درد مفاصل یا تورم شکایت میکند، آن وضعیت، آرتریت نوجوانی است».
نمودار رشد چیست و چگونه میتواند به پیش بینی قد کودک شما کمک کند؟
متخصص اطفال کودک شما باید رشد طولانی مدت او را در طی معاینات منظم پیگیری کند تا مطمئن شود که منحنی رشد مشابهی با همسالان خود دارد. برای اینکه ببینید فرزند شما در کدام صدک قرار میگیرد، وب سایت مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری را بررسی کنید:
در مورد چگونگی پیشبینی قد فرزندتان، هیچ راهی برای دانستن قد او وجود ندارد. با این حال، چندین فرمول وجود دارد که میتواند حدودی را برای شما مشخص کند، از جمله فرمول ذکر شده در زیر:
قد والدین بیولوژیکی را با هم جمع کنید (به اینچ یا سانتی متر).
برای پسران پنج اینچ (۱۳ سانتی متر) اضافه و برای دختران پنج اینچ (۱۳ سانتی متر) کم کنید.
حاصل را تقسیم بر دو کنید.
جهشهای رشد دیررس چیست و چرا اهمیت دارد؟
یکی دیگر از راههای پیشبینی قد کودک در بزرگسالی و مسلماً دقیقترین راه این است که صبر کنید تا بلوغ شروع شود، سپس قد و سن او را با آنهایی که در نمودار رشد ترسیم شده است مقایسه کنید و منحنی مربوطه را دنبال کنید. برای مثال، با استفاده از نمودار رشد دختران CDC، یک دختر ۱۰ ساله با قد ۵۴ اینچ (۴'۶ اینچ) در صدک ۵۰ قرار دارد و باید تا ۱۸ سالگی به قد کمی بیش از ۵'۴ اینچ برسد.
اگر فرزندتان در نمودار منحنی رشد به زیر صدک ۵۰ افتاد، نگران نباشید. دکتر کونو میگوید تا زمانی که آنها «این خط را با نرخ ثابتی دنبال میکنند»، بهطور عادی در حال رشد هستند.
تأخیر در رشد کودک نشانه چیست؟
اگر به نظر میرسد که فرزند شما از منحنی رشد خارج میشود و به همسالان خود نمیرسد، ممکن است دچار تاخیر رشد اولیه باشد (اصطلاح بالینی برای "بلوغ دیرهنگام") یا ممکن است چیزی از نظر پزشکی اشتباه باشد مانند کمبود هورمون.
پزشکان اطفال میتوانند در مطب عکسبرداری سن استخوانی انجام دهند تا مشخص شود که آیا کودک شما در مسیر رسیدن به قد متوسط بزرگسالان است یا خیر. برای مثال اگر از یک پسر ۱۴ ساله عکس اشعه ایکس بگیریم و استخوان هایش شبیه استخوانهای یک پسر ۱۲ ساله باشد، این وضعیت به ما میگوید که او هنوز پنج یا شش سال از رشدش باقی مانده است و به آخرین نمودار بزرگسالی خود نمیرسد.
نکته مهم درباره رشد کودکان
مهم است که از پزشک متخصص اطفال خود در مورد اینکه کودک در چه وضعیتی نسبت به سن بلوغ قرار دارد و اینکه آیا رشد مناسبی برای مرحله بلوغ خود دارد، سؤال کنید. اگر صبر کنید تا تقریباً بلوغ آنها تمام شود، یک متخصص غدد، یک پزشک متخصص در شرایط مربوط به هورمونها نمیتواند کمک زیادی به شما بکند.